Ευθανασία

Η ζωή αδιαμφισβήτητα αποτελεί το μεγαλύτερο θαύμα στον κόσμο και το σπουδαιότερο αγαθό του ανθρώπου. Όμως, αυτό το θαύμα είναι πάντοτε επιθυμείτο; Η ζωή προσφέρεται ίδια στους ανθρώπους; Τι μπορεί να οδηγήσει κάποιον στο να θελήσει να βάλει ένα τέλος; Έχεις δικαίωμα να διαλέξεις αν θα ζήσεις; Έχεις δικαίωμα να διαλέξεις εσύ πως θες να ζήσεις; Έχει κάποιος δικαίωμα να αφαιρέσει τη ζωή; Είναι στιγμές που όλα αλλάζουν και το δώρο μπορεί με ένας εφιάλτης…

Η ευθανασία του ανθρώπου είναι ένα τεράστιο, ιδιαίτερο και παράλληλα ευαίσθητο κοινωνικό ζήτημα το οποίο συντηρείται καλά κρυμμένο κάτω από το χαλάκι των προηγμένων κυρίως χωρών. Είναι ένα ζήτημα που αποφεύγεται να ‘’αγγιχθεί’’ από τις εκάστοτε κυβερνήσεις των χωρών, μιας που εγείρονται έντονες αντιδράσεις από θρησκευτικής, κοινωνικής και ηθικής πλευράς. Σε παγκόσμια κλίμακα, ερευνητές, νομικοί, θεολόγοι, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, εκκλησίες, ιατροί, σύλλογοι επιστημόνων, πανεπιστήμια, κοινοβούλια, παρουσιάζουν από τη σκοπιά τους το θέμα και προσπαθούν ο καθένας να πείσει τον άλλο για την ορθότητα ή μη της εν λόγω πράξεως.

Τι σημαίνει ευθανασία; Απλοϊκά και ετυμολογικά προέρχεται από το αρχαιοελληνικό εὖ = καλός και τη λέξη θάνατος. Δηλαδή το να έχεις έναν «καλό» θάνατο. Στις μέρες μας, ο όρος δεν χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον ένδοξο θάνατο αλλά για το θάνατο που προκαλείται από το ίδιο το άτομο (ενεργητική ευθανασία) ή από άλλο πρόσωπο (συνήθως ιατρό κατ’ εντολή του ατόμου ή του κηδεμόνα / συγγενή – αν το άτομο δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσει – παθητική ευθανασία) προς αποφυγήν πόνου ή μη αναστρέψιμης (ιατρικά) καταστάσεως – ανώδυνος θάνατος.

Ποια η διαφορά ευθανασίας – αυτοκτονίας; Εν αντιθέσει με την ευθανασία, ο όρος αυτοκτονία αναφέρετε στην αφαίρεση της ζωής από το ίδιο το άτομο κυρίως για κοινωνικούς λόγους (αντίξοες συνθήκες διαβίωσης, αποτυχία, τύψεις, δυσκολίες επαγγελματικές, οικονομικές, δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις κτλ). Για την αυτοκτονία ο Αριστοτέλης είχε πει: «Είναι δείγμα δειλίας το να πεθαίνεις για να αποφύγεις κάτι λυπηρό».

Ποια η θέση της εκκλησίας; Η εκκλησία καταδικάζει απερίφραστα και τίθεται εξ αρχής απέναντι από την ευθανασία καθώς μεταφράζεται ως πράξη άρνησης του θεόσταλτου δώρου της ζωής και κατ’ επέκταση του ίδιου του Θεού. Θεωρεί αυτόχειρα το άτομο που θα τη ζητήσει και δολοφόνο τον ιατρό ή το πρόσωπο που θα την πράξει. Μάλιστα απαγορεύει την τέλεση νεκρώσιμης ακολουθίας του ατόμου που θα επιλέξει την ευθανασία.

Ποια η θέση των κρατών σήμερα;

Ολλανδία: Με απόφαση της άνω Βουλής (10 Απριλίου 2002) νομιμοποιείται υπό όρους – και με τη μορφή υποβοηθούμενης αυτοκτονίας από το γιατρό.

Μ. Βρετανία: Θεωρείτε παράνομη αν και η Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Σωματείων για το δικαίωμα στο θάνατο εδρεύει εκεί.

Η.Π.Α: Απαγορεύεται στις περισσότερες πολιτείες.

Αυστραλία: Εφαρμόσθηκε το 1995 πειραματικά. Το 1996 στις βόρειες πολιτείες νομιμοποιήθηκε. Με ψήφιση νέου νόμου από το Κοινοβούλιο απαγορεύθηκε το 1997.

Γαλλία: Θεωρείται παράνομη.

Γερμανία: Σήμερα η ενεργητική αυτοχειρία αποτελεί έγκλημα. Σύμφωνα με απόφαση γερμανικού δικαστηρίου τον Ιούνιο του 2010, η παθητική ευθανασία του ασθενούς από τη ζωή (διακοπή της λειτουργίας των συστημάτων συντήρησης της ζωής) με τη σύμφωνη γνώμη του ατόμου δεν θεωρείται έγκλημα (σε αντίθεση με τη θανάσιμη ένεση).

Βέλγιο: Νομιμοποιείται από το Σεπτέμβριο του 2002.

Ελβετία: Επιτρέπεται η ευθανασία ενηλίκων που πάσχουν από ανίατες ασθένειες και ζητούν την ευθανασία.

Ισπανία: Είναι παράνομη. Πριν λίγα χρόνια προβλήθηκε βίντεο παραπληγικού που διεκδικούσε και τελικά πέτυχε το δικαίωμά του στην ευθανασία (Η ιστορία μεταφέρθηκε στην «μεγάλη οθόνη» με την σπουδαία ταινία ¨Η θάλασσα μέσα μου¨.

Λουξεμβούργο: Νομιμοποιείται από το Μάρτιο του 2009.

Ιταλία: Θεωρείται παράνομη. Εν τούτοις μεμονωμένες περιπτώσεις έχουν πραγματοποιηθεί.

Δανία: Είναι παράνομη.

Καναδάς: Απαγορεύεται στις περισσότερες επαρχίες.

Ελλάδα: Είναι παράνομη.

Τι λέει η κοινωνία; Διίστανται οι απόψεις περί του θέματος σε πολλές από τις κοινωνίες ανά τον κόσμο που έχουν γίνει σχετικές έρευνες. Διαφορές ωστόσο στις αντιλήψεις παρατηρούνται ακόμα και από πόλη σε πόλη, επαρχίες ή πολιτείες μιας χώρας ανυψώνοντας την υποκειμενικότητα του θέματος. Επί παραδείγματι, ελαφρώς υπέρ εμφανίζονται οι βορειοευρωπαϊκές και σκανδιναβικές χώρες με τις νότιες να έχουν σχετικώς επικριτική στάση. Η πολιτεία του Όρεγκον στις Η.Π.Α είναι από τις λίγες πολιτείες που επιτρέπουν την ευθανασία (1997) ενώ η σχετικά «συντηρητική» γερμανική κοινωνία μέχρι πρότινος, στην επαρχεία του Έσσεν επιτρεπόταν (υπό προϋποθέσεις) εδώ και αρκετά χρόνια. Στη χώρα μας ο σφυγμός της κοινωνίας φαίνεται να τάσσεται απέναντι στην ευθανασία.

Κάπου εδώ θα έπρεπε να παραθέτω και να αναπτύσσω την προσωπική μου άποψη. Δε θα το κάνω. Θα χαρώ όμως να ακούσω τις δικές σας απόψεις με σχόλια στο blog, το email και τη σελίδα στο facebook. Παραθέτω μόνον το παρακάτω:

«Αυτό που δίνει νόημα στη ζωή, δίνει νόημα και στο θάνατο».

Antoin de Saint-Exupéry, 1900-1940, Γάλλος συγγραφέας

Δεπάστας Χαράλαμπος

Κοινωνικός Λειτουργός

Επικοινωνία: anisihesmeres@gmail.com

Blog: depastascharalampos.blogspot.gr

Like us on Facebook: Ανήσυχες Μέρες (Page)

Follow us on Twitter: Depastas Charalampos

@Ch_Depastas